PITAGORINA TEOREMA otkrivena 1000 godine PRE PITAGORE 🤓📚📐🖋

Mala glinena pločica ipak pokazala da nam nije sve od Grka 🤭

Bavite se matematikom dovoljno dugo vremena i bar jednom ćete prokunuti Pitagorino ime, ili (sa druge strane) mu odati poštu ako ste ljubitelj trouglova 😁.

Šali na stranu, Pitagora je nedvosmisleno bio važna ličnost u razvoju i istoriji matematike kao nauke, ali on NIJE tvorac jednačine koja nosi njegovo ime - Pitagorine teoreme (a2 + b2 = c2). Zapravo, jedna stara vavilonska pločica koja nosi poprilično nevažno ime IM 67118, koristi upravo tu teoremu da reši matematički zadatak - ona je iz 1770. godine p. n. e. što je VIŠE OD MILENIJUM PRE ROĐENJA PITAGORE 570. godine p. n. e.

Još jedna pločica iz 1800 - 1600 godine p. n. e. na sebi ima nacrtan kvadrat sa trouglovima sa strane. Prevodeći ovakve matematičke znake, iz konteksta računanja Vavilonaca koji je baziran na sistemu brojanja od 60, jasno vidimo da su antički matematičari bili svesni daleko ranije teoreme Pitagore, ali pored nje i mnogo komplikovanijih matematičkih koncepata.

Kako objašnjava matematičar Brus Rajner, autor rada koji se upravo bavi ovom temom:

Zaključak je jednostavno neizbežan. Vavilonci su znali sve odnose između dužine dijagonale kvadrata i njenih stranica: d=koren iz 2. To je najverovatnije bio prvi broj za koji se spoznalo da pripada iracionalnim brojevima. Stoga to znači da su oni bili upoznati sa Pitagorinom teoremom - ili u najmanju ruku sa njenim osnovnim postulatima više od HILJADU GODINA ranije nego što je njen "tvorac" uopšte i rođen.

Ako su to činjenice, zbog čega smo je ipak nazvali Pitagorinom? Pride, nijedan originalni rad Pitagore niti bilo kakav pisani izvor koji njegovih ruku delo nije do sada preživeo. Ono što mi znamo o njemu došlo nam je posredno, prvenstveno preko njegovih učenika Pitagorejaca, članova škole koju je on osnovao u današnjoj južnoj Italiji. Škola, koja je nosila ime Pitagorin polukrug, je bila tajna, ali znanje koje je tamo otkriveno ili učeno se širilo dalje i često se u celini pripisivalo upravo njemu.

Jedan od razloga zašto su tako retki izvori koji se tiču Pitagore je zato jer su se prenosili usmeno sa generacije na generaciju, usled toga što je tada materijal za pisanje bio veoma redak. Pride, iz ljubavi i poštovanja prema vođi, mnoga otkrića koja su načinili pitagorejci i znanja koja su posedovali su pripisivana Pitagori - pa tako i sama Pitagorina teorema.

Iako on nije otkrio ovu teoremu, njegova škola je popularizovala i stoga je bila neraskidivo asocirana sa njim.