Pored Doma Narodne skupštine u Beogradu nalazi se Vlajkovićeva ulica sa zgradom čiju fasadu krasi monumentalni reljef ispod natpisa Zadužbina Đoke Vlajkovića. Međutim, hiljade svakodnevnih prolaznika uglavnom nije upućeno o kakvoj se istorijskoj ličnosti radi.
Đoka Vlajković je bio pešadijski pukovnik srpske i ruske vojske. Rođen je 1831. godine, kao sin Todora iz Prizrena, ali mesto rođenja nije poznato. Čudnim spletom okolnosti, kao mladić se obreo u austrijskoj vojsci i zatim pridružio dobrovoljcima Stevana Knićanina u ratu 1848. godine. Posle vojevanja po Srpskom Vojvodstvu, kratko se vraća u Srbiju, pa odlazi u Rusiju i učestvuje u Krimskom ratu.
Teško je ranjen u bici kod Sevastopolja i tom prilikom je izgubio nogu. Sa činom ruskog kapetana u penziji se vratio u Srbiju i živeo uglavnom povučeno, da bi se aktivno uključio u borbe sa Turcima tokom sukoba na Čukur-česmi. Radio je na prikupljanju dobrovoljaca za Hercegovački ustanak, dok je i lično učestvovao u predstojećim Srpsko-turskim ratovima.
Umro je avgusta 1883. godine u Beogradu. Testamentom je odredio da njegovo imanje pripada otadžbini za najkorisnije i najpreče i podvukao da njegovo imanje da ne smeju prodati.
Zadužbina Đoke Vlajkovića postoji i danas, a sredstvima zadužbine se nagrađuju najbolji radovi mladih srpskih naučnika.
Foto: Filip Pejković
Autor: redportal.rs
