Tokom proteklih desetak godina, vođa sirijskih militanata Abu Mohamed al-Golani radio je na preuređenju svog javnog imidža i pobune kojom komanduje, raskidajući dugogodišnje veze sa Al-Kaidom i konsolidujući vlast pre nego što je izašao iz senke.
Sada al-Golani, 42, pokušava ponovo da iskoristi trenutak, predvodeći svoje borce u zapanjujuću ofanzivu koja im je stavila kontrolu nad najvećim gradom u Siriji, ponovo rasplamsavajući dugi građanski rat u zemlji i postavljajući nova pitanja o držanju на vlasti Bašar al-Asadа.
Al Golanijev dolazak i njegovo mesto na čelu su dokaz izuzetne transformacije. Al-Golanijev uspeh na bojnom polju prati godine manevrisanja između ekstremističkih organizacija uz eliminisanje konkurenata i bivših saveznika.
Usput se udaljio od Al-Kaide, glancajući svoj imidž i de fakto "vladu spasa" svoje ekstremističke grupe u nastojanju da pridobije međunarodne vlade i verske i etničke manjine u zemlji.
Predstavljajući sebe kao pobornika pluralizma i tolerancije, al-Golanijevi napori za rebrendiranje su nastojali da povećaju javnu podršku i legitimitet njegove grupe.
Međutim, prošle su godine otkako su sirijske opozicione snage, sa sedištem na severozapadu zemlje, napravile značajan vojni napredak protiv Asada. Vlada sirijskog predsednika, koju podržavaju Iran i Rusija, zadržala je kontrolu nad oko 70% zemlje u sukobu koji je držao al-Golanija i njegovu džihadističku grupu Hajat Tahrir al-Šam, ili HTS, van pažnje.
Ali silaženje pobunjenika na Alep i okolne gradove, zajedno sa koalicijom naoružanih grupa koje podržava Turska, pod nazivom Sirijska nacionalna armija, potreslo je Siriju i zabrinulo ratom razorene susede zemlje u Jordanu, Iraku i Libanu.
Al Golanijevi počeci u Iraku
Al-Golanijeve veze sa Al-Kaidom sežu do 2003. godine, kada se pridružio ekstremistima koji su se borili protiv američkih trupa u Iraku. Sirijca je nekoliko puta pritvarala američka vojska, ali je ostao u Iraku. Za to vreme, Al-Kaida je uzurpirala istomišljenike i formirala ekstremističku Islamsku državu Iraka, koju je predvodio Abu Bakr al-Bagdadi.
Tokom 2011. narodni ustanak protiv sirijskog Asada izazvao je brutalni udar vlade i doveo do sveopšteg rata. Al-Golanijeva reputacija je porasla kada ga je Al-Bagdadi poslao u Siriju da formira ogranak Al-Kaide pod nazivom Nusra front. Sjedinjene Države su ovu novu grupu označile kao terorističku organizaciju. Ta oznaka i dalje stoji i američka vlada je za njega nagradila 10 miliona dolara.
Kako se građanski rat u Siriji intenzivirao 2013. godine, tako su se povećavale i al-Golanijeve ambicije. On je prkosio al-Bagdadijevim pozivima da raspusti Nusra front i spoji ga sa operacijom Al-Kaide u Iraku kako bi se formirala Islamska država Iraka i Sirije, ili ISIS.
Međutim, al-Golani se zakleo na vernost Al Kaidi, koja se kasnije ogradila od ISIS-a. Nusra front se borio protiv ISIS-a i eliminisao veliki deo njegove konkurencije među sirijskom oružanom opozicijom Asadu. U svom prvom intervjuu 2014. godine, al-Golani je držao lice pokriveno, rekavši novinaru katarske mreže Al Jazeera da je odbio političke razgovore u Ženevi kako bi okončao sukob. Rekao je da mu je cilj bio da Sirija vlada po islamskom zakonu i jasno stavio do znanja da nema mesta za alavite, šiite, druze i hrišćanske manjine u zemlji.
Konsolidacija vlasti i rebrendiranje
Al-Golani je 2016. godine prvi put otkrio svoje lice javnosti u video poruci u kojoj je objavio da njegova grupa sebe preimenuje u Džabhat Fateh al-Šam i raskine svoje veze sa Al-Kaidom.
- Ova nova organizacija nema nikakve veze sa bilo kojim spoljnim entitetom - rekao je on u video snimku koji je snimljen u vojničkim uniformama i turbanu.
Ovaj potez otvorio je put al-Golaniju da uspostavi potpunu kontrolu nad odvojenim militantnim grupama. Godinu dana kasnije, njegova alijansa se preimenovala u HTS kako su se grupe spojile, konsolidujući moć al-Golanija u severozapadnoj sirijskoj provinciji Idlib.
AMAR GILE dobio 3. DETE: Evo kako se zove 👶👇
HTS se tada sukobio sa nezavisnim islamističkim militantima koji su se protivili spajanju, dodatno ohrabrujući al-Golanija i njegovu grupu kao vodeću snagu u severozapadnoj Siriji, sposobnu da vlada gvozdenom pesnicom.
Sa konsolidovanom moći, Al Golani ju je ohrabrio transformacija koju je malo ko mogao da zamisli. Zamenivši svoju vojnu uniformu košuljom i pantalonama, počeo je da poziva na versku toleranciju i pluralizam. On je apelovao na zajednicu Druza u Idlibu, koju je Nusra front ranije ciljao, i posetio porodice Kurda koje su ubile milicije koje je podržavala Turska.
Godine 2021. Al Golani je imao svoj prvi intervju sa američkim novinarom na PBS-u. Obučen u blejzer, sa kratkom kosom zalizanom unazad, sada nežniji lider HTS-a rekao je da njegova grupa ne predstavlja pretnju Zapadu i da su sankcije uvedene protiv njega nepravedne.
- Da, kritikovali smo zapadnu politiku. Ali voditi rat protiv Sjedinjenih Država ili Evrope iz Sirije, to nije tačno. Nismo rekli da želimo da se borimo - rekao je on.
Autor: redportal.rs
