Na pragu leta 2025. godine, obale Turske suočavaju se sa neočekivanim, ali alarmantnim problemom — gustom, lepljivom sluzi (sea snot) koja prekriva more i pesak. Ovaj fenomen, poznat i kao morski mucilage, nije samo neugodan, već ozbiljno ugrožava morski ekosistem, ribarstvo i turizam.
🌡️ Šta je morska sluz i kako nastaje?
Morska sluz je viskozna organska masa, formirana od mikroalgi poput fitoplanktona. Kada voda bude zasićena hranljivim materijama (azotom i fosforom) iz otpadnih voda i đubriva, alge se razmnožavaju izuzetnom brzinom. U kombinaciji sa toplom i mirnom morskom površinom, pretvaraju se u lepljive pahulje koje plutaju i grade guste naslage sluzi duge kilometre.
🌊 Gde se pojavljuje u Turskoj?
Najnoviji talas pokrio je obale Mramornog, Egejskog i Crnog mora — najviše u regionu oko Istanbula. Specijalisti upozoravaju da je ovo najintenzivnija pojava u istoriji beleženja tog fenomena u zemlji.
🐟 Posledice po život i turizam
Površinska sluz ometa plivanje i uznemirava turiste, dok se na dnu mora taloži i guši živi svet — od korala do školjki i riba. Morska bića nemaju kiseonik, što dovodi do njihove masovne uginuća. Uz to, sluz postaje leglo bakterija, čak i E. coli, širi neprijatan miris i može da izazove respiratorne probleme kod ljudi .
Riblji gazdinstva u blizini obale suočavaju se sa blokiranim mrežama koje ne mogu da se očiste — trošak oporavka je ogroman, a zarade se smanjuju zbog opasnosti od kontaminirane robe i nastalih otkazivanja rezervacija .
🧼 Šta je Turska preduzela?
Vlada je u aprilu 2025. godine pokrenula opsežnu kampanju čišćenja u 15 okruga oko Istanbula, koristeći specijalne brodove i vakuum-traktore za sakupljanje sluzi. U planu je i ambiciozni 22-tački program koji uključuje zaštitu mora kao zaštićenog područja, modernizaciju sistema za prečišćavanje otpadnih voda i strožu kontrolu industrijskog zagađenja do kraja godine . Ministarstvo očekuje obnavljanje morskog zdravlja u narednih 3–5 godina.
Fenomen morske sluzi nije samo estetski problem — to je alarm da su morski ekosistemi na ivici potencijalnog kolapsa. U kombinaciji sa klimatskim promenama, urbanizacijom i zagađenjem, situacija zahteva hitan i snažan odgovor, ne samo u turskim vodama, već i širom Mediterana.
Autor: redportal.rs
