Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici danas proslavljaju Svetog kralja Stefana Dečanskog u narodu poznatijeg kao Sveti Mrata.
Sveti kralj Stefan Dečanski rođen je 1275. u srpskom kraljevstvu kao sin kralja Milutina i Jelene Teter. Po nekim istorijskim izorima kralja Milutin je Stefana III dobio u vanbračnoj zajednici.
Pošto su se njegov otac i stric, Milutin i Dragutin trvili oko prestola, mladi krlaj Stefan odlučuje da podigne pobunu protiv kralja Milutina. Pošto je kralj Milutin bio poznat kao prek i strog čovek, odlučuje da kazni svog sina. Kazna je bila po današnjim standardima više nego preoštra, kralj je naredio da se mladi Stefan odvede u Skoplje, oslepi. i pošalje za Carigrad.
Kada je, sada već stari kralj Milutin video da mu se bliži kraj, šalje ljude da dovedu stefana u zemlju nakon 7 godina izgnanstva. Mladi Stefan se 5 godina molio Svetom Nikoli da mu vrati vid, što se i dogodilo. U znak zahvalnosti Svetom Nikoli kralj Stefan podiže manasir Visoki Dečani, a potom obilato daruje crkvi Svetog Nikole u Bariju ikonu.
Foto: Wikipedia.org/wikipedia
Prvi put se oženio bugarskom princezom Teodorom sa kojom je imao sinove Dušana i Dušicu i ćerku Jelenu. U drugom braku, sa vizantijskom princezom Marijom Paleolog, kralj Stefan Dečanski imao je bar dvoje dece: cara Simeon Sinišu i Teodoru.
Njegov sin Stefan Dušan je posle bitke kod Vlebužda 1331. digao pobunu protiv Stefana jer nije dopustio da vojska pohara osvojene teritorije. Dan posle Dušanovog krunisanja, 11. novembra 1331. umire kralj Stefan Dečanski.
Po narodnom običaju domaćin treba da preuzme poslove u kući na sebe i da će zato ukućanima krenuti nabolj, a ako se domaćin ponaša razmaženo i zanoveta, godina će biti loša.
Ovaj praznik označava i početak zimskog i snežnog perioda godine, pa se zato kaže: “Sveti Mrata, sneg za vrata”.
Autor: Redportal.rs
