Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici danas proslavljau Svetog Nikolu.
Sveti Nikola spada u jednu od najvećih slava na prostoru Srbije, Crne Gore i Republike Srpske. Ovaj svetitelj rođen je 280. n.e. u Patari, rimskoj provinciji Likiji. Njegovi roditelji Teofan i Nona su bili jako pobožni i veoma bogati.
Svetovno ime Svetog Nikole je bilo Nikolaj, što znači pobeditelj naroda. Kršten je kao malo starija beba, a ono što je interesantno, on je na krštenju mogao samostalno da stoji na svojim nogama. Mladog Nikolaja je sveštenički poziv privlači zbog Nikolajevog strica koji je bio episkop grada Patare. Postavši sveštenik on svu imovinu svojih roditelja razdeljuje siromasima.
Sveti Nikola je živeo za vreme vladavine Dioklecijana, koji je 303. izdao naredbu kojom se legalizuje sistematski progon hrišćana širom carstva koji je trajao do 311. U mladosti Sveti Nikola je putovao u Palestinu i Egipat, a po povratku je postao episkop Mire. Sveti Nikola je bio zaslužan za razaranje hrama Artemidi u Miri.
Po predanju, na jednom turskom ostrvu Gemiler Adasi nadomak grada Fethiye, nalazio se vizantijski grad u kojem je Sveti Nikola služio kao episkop. Postoje i ostaci Episkopske palate,kao i ostaci crkve Svetog Nikole sa grobnicama u kripti. Sveti Nikola je umro prirodnom smrću 6. decembra 343. u starosti, a po upokojenju je navodno tu prvo sahranjen. Njegove mošti su u 7. veku sklonjene u grad Miru, zbog arapske invazije. Crkva u kojoj je svetitelj prvobitno bio sahranjen izgledala je tako što je pod u hramu bio niži nekoliko metara od nivoa ulice. Svetitelj je navodno sahranjen u ranohrišćanskiom sarkofagu u južnom krilu crkve. Sveti Nikola se u 11. veku u snu javio jednom katoličkom svešteniku koji je organizovao prenos moštiju u Bari zbog naleta Turaka Seldžuka.
Po crkvenom učenju, posle 5 godina mučenja Sveti Nikola čudotvorno je vratio vid kralju Stefanu, koji je iz zahvalnosti sagradio hram Visoki Dečani, a potom je i darovao veliku ikonu Bazilici Svetog Nikole u Bariju. Kako se tvrdi, na tu ikonu verno je prenet svečev lik nacrtan na saboru u Nikeji, pa se ova srpska ikona smatrana čudotvornom.
Foto: Wikipedia.org/wikipedia
Sveti Nikola se smatra zaštinikom Svete Rusije i Grčke, dece, mornara i neudatih devojaka, trgovaca i zalagaoničara i evropskih gradova poput Friburga i Moskve. Prvu crkvu posvećenu njemu sagradio je Justinijan u 6. veku.
Žitije Svetog Nikole kazuju da je ovaj svetitelj svojim tajnim dobročinstvom spasao tri devojčice čiji je bezdušni, naglo osiromašeni otac, hteo da ih proda u roblje jer nije mogao da ih hrani. Da bi ih spasao, Sveti Nikola je noću, krijući se od sveta, kroz prozor kuće u kojoj su živele tri devojčice ubacio kesicu dukata kako bi ih spasao. Dukati su upali u njihove čizmice pa otuda dolazi ovaj običaj da Božić bata ubacuje parice u obuću. Takođe, Sveti Nikola se prvi put u liku Deda Mraza pojavljuje 23. decembra 1823. nakon objavljivanja poeme Posete Svetog Nikole poznatije kao Noć pre Božića u mestu Troj u državi Njujork.
Sveštenik Jerko Gržinčić je napisao Božićnu operetu sa naslovom Sveti Nikola dolazi u tri čina. U toj muzičkoj igri učestvovalo je mnogo dece, koji predstavljali anđele, đavole, Svetog Krispina i Gerarda. Premijera je bila pre Drugog svetskog rata u hotelu Union u Ljubljani.
IZVOR: YT / Kruna Mog Cara
Autor: Redportal.rs
