Na današnji dan, 28. februara 1832. godine zvanično je počela da postoji jedna od najstarijih ustanova kulture u Srbiji, Narodna biblioteka Srbije.
Za dan osnivanja uzima se datum kada je Dimitrije Davidović poslao pismo knezu Milošu o uređenju biblioteke. U novembru te godine Knez Miloš je naredio da se jedan primerak svake štampane knjige ustupi biblioteci, kada je i ustanovljena institucija obaveznog primerka.
Uspon u radu Narodne biblioteke Srbije počeo je 1853. godine kada je uvedeno zvanje državnog bibliotekara koji je bio u rangu sa profesorima Velike škole, što je knez Miloš direktno naložio.
Narodna biblioteka je osnovana u knjižari Gligorija Vozarovića, a početni fond knjiga činili su pokloni Vozarevića i drugih srpskih kulturnih poslednika.
Biblioteka je preseljena u Kapetan-Mišino zdanje gde je ostala do početka Prvog svetskog rata. Tada je evakuisan veliki broj, većinom starih rukopisa, od kojih je jedan deo nestao tokom rata, a deo je kasnije vraćen.
Foto: Unsplash.com/Alfons Morales
Kada je tokom Prvog svetskog rata biblioteka ostala bez svojih prostorija, 1920. godine otkupljena je Kartonaža Milana Vape na Kosančićevom vencu. Međutim, upravo je ta zgrada pogođena 6. aprila 1941. godine tokom nemačkog bombardovanja Beograda.
Veliki deo knjiga je uništen tokom Drugog svetskog rata, a najstariji sačuvan rukopis je Beogradski parimejnik iz 13. veka.
Narodna biblioteka Srbije je u aprilu 1946. godine dobila zgradu nekadašnjeg hotela Srpska kruna koji se nalazio na kraju Knez-Mihailove ulice, a postojeća zgrda Biblioteke na Vračaru izgrađena je 1973. godine.
Posle Drugog svetskog rata fond Biblioteke je značajno dopunjen poklonima koje su između ostalih darovali Milan Rakić, Miloš Crnjanski, Desanka Maksimović, Tihomir Đorđević, Ljubica i Danica Janković, Ljubomir Micić, Ljubica Cuca Sokić i drugi.
Današnju zgradu Narodne biblioteke Srbije projektovao je Ivo Kurtović i ona se ubraja u spomenike kulture.
Autor: edukacija.rs
