Srbija ima viševekovnu vladarsku tradiciju, ali njena potresna istorija sa svim neprilikama ovih prostora jedva je dozvolila da bude očuvana samo jedna kruna srpskih vladara.
Mihailo Vojislavljević bio je prvi srpski kralj, krunisan 1077. godine. Kroz čitav srednji vek, Srbi su imali svoje države i narodne vladare sa titulama velikih župana, kraljeva, despota, čak i careva. Međutim, nijedna kruna tih vladara nije preživela turbulentna vremena i prilike. Ni nakon obnove srpske državnosti 1878. godine, pa ni sa obnovom kraljevine 1882. godine, nije došlo do izrada novih vladarskih regalija, odnosno insignija.
Stupivši na srpski presto 1903. godine, kralj Petar I Karađorđević odlučio je da upriliči ceremoniju krunisanja i miropomazanja. Takođe, smatrao je da krunisanje treba spojiti sa proslavom stogodišnjice Prvog srpskog ustanka koji je podigao njegov deda vožd Karađorđe, te je krunisanje pomereno za 1904. godinu.
Akademik i arhitekta Mihailo Valtrović dobio je zadatak da izradi nacrt izgleda budućih vladarskih regalija, uključujući i krunu, uz jasnu odredbu da ona mora biti izlivena od ručke jednog Karađorđevog topa, čime bi se uspostavila simbolika između ustaničke borbe za slobodu i monarha kao oličenje države. Ovaj top, poznatiji kao aberdar, danas se nalazi u Karađorđevom konaku u Topoli.
Foto: Filip Pejković
Kruna, skiptar i šar izraćeni su u čuvenoj francuskoj juvelirnici Braća Faliz iz Pariza.
Kralj Petar I je kraljevske insignije nosio na krunisanju u Sabornoj crkvi, septembra 1904. godine. Sačuvane su i fotografije njegovog unuka kralja Petra II sa regalijama.
Danas se kraljevske regalije Srbije čuvaju u Istorijskom muzeju Srbije, zajedno sa krunidbenim plaštom kralja Petra I, a zainteresovanoj publici dostupnu su u okviru izložbe Čekajući stalnu postavku koja je u toku.
Foto: Filip Pejković
Autor: redportal.rs
